Những Điều Cần Lưu Ý Trong Chế Độ Ăn Uống Của Người Lớn Tuổi
Nội dung
Nguyên nhân khiến người cao tuổi ăn không ngon
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến người cao tuổi có cảm giác ăn không ngon. Muốn khắc phục tình trạng trên cần phải hiểu rõ nguyên nhân để có một chế độ dinh dưỡng hợp lý, khoa học đảm bảo dinh dưỡng giúp kéo dài tuổi thọ .
Khi về già, các cơ quan khứu giác, vị giác không còn nhạy cảm mắt nhìn mờ, mũi ngửi kém, cảm giác ở lưỡi cũng không còn nên các vị, mùi thức ăn không kích ứng vào các vị giác này, khiến người già không cảm nhận được sự ngon của món ăn như trước. Hơn nữa, các chân răng bắt đầu yếu, cơ xương hàm teo nhão làm cho sức nhai bị giảm đi khá rõ. Không những vậy ở những người có răng giả hoặc răng yếu bị lung lay khi ăn nhai nuốt rất khó khăn, ăn chậm làm thức ăn nguội không hấp dẫn. Vị giác bị suy giảm, lượng nước bọt, hoặc mắc một số bệnh mạn tính như: tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, hen phế quản, thoái hóa khớp, mất ngủ… khiến cơ thể mệt mỏi, đau đớn dẫn đến chán ăn.
Ngoài ra, người cao tuổi thường mắc các bệnh mạn tính do đó thường xuyên phải sử dụng thuốc. Trong đó có một số thuốc có tác dụng phụ khiến bị đầy hơi, không tiêu và có cảm giác ăn không ngon như: Các thuốc trị bệnh tim, thuốc an thần, thuốc ngủ, chống đau nhức, thuốc trị cảm, chống nghẹt mũi… làm giảm thích thú trong ăn uống, thậm chí có người thường xuyên bỏ dở bữa ăn.
Để khắc phục tình trạng này người cao tuổi cần ăn thức ăn mềm, lỏng dễ nuốt, không nên ăn quá no, không ăn mặn, không ăn nhiều mỡ, ăn đa dạng, có chọn lọc và vừa đủ các loại thức ăn thuộc 4 nhóm thực phẩm như chất đạm, đường bột, chất béo, vitamin và chất khoáng. Cố gắng ăn nhiều rau vì trong rau ngoài các yếu tố vi chất còn chứa nhiều chất xơ giúp cho tiêu hoá thức ăn tốt hơn phòng tránh táo bón. Các loại thịt trắng, sữa hoặc trứng cũng là những thực phẩm nên ưu tiên trong bữa ăn của người cao tuổi. Nên duy trì thói quen uống 1-2 ly sữa mỗi ngày, điều đó cũng rất có lợi cho sức khỏe của người cao tuổi, nhất là với những người ăn kém hoặc cơ thể hay bị mệt mỏi. Lựa chọn những thực phẩm giàu dinh dưỡng là một trong những cách tốt nhất để bảo vệ và cải thiện sức khỏe.Chăm sóc dinh dưỡng cho tuổi già
Cùng với chế độ dinh dưỡng phù hợp, người cao tuổi nên tránh mọi tác nhân kích thích như: ruợu; hút thuốc lá, thuốc lào; chè đặc, cà phê… gây mất ngủ. Duy trì một chế độ sinh hoạt lành mạnh, dinh dưỡng cân bằng, ăn uống với một tâm lý thoải mái nhưng vẫn đảm bảo đủ dinh dưỡng là chiếc chìa khóa vàng bảo vệ sức khỏe tuổi già để những người cao tuổi mãi sống khỏe, sống vui, tận hưởng hạnh phúc bền lâu bên gia đình.
Bí quyết giúp ăn vui sống khỏe
Rũ bỏ tâm lý lo lắng bệnh tật
Và thay vì hoang mang, lo lắng mỗi khi cơ thể có những biểu hiện khác thường, nên tìm đến bác sĩ thăm khám và lắng nghe tư vấn. Đối với người cao tuổi, việc khám sức khỏe định kỳ 06 tháng/lần là việc làm vô cùng cần thiết, một mặt phát hiện bệnh sớm, mặt khác còn là một liệu pháp tâm lý tốt, giúp người già gạt bỏ được những lo lắng không cần thiết về tình trạng sức khỏe của mình.
Hãy bớt muối trong món ăn
Bên cạnh đó, nên giảm thức ăn có hàm lượng natri lớn như các thực phẩm đóng gói, đóng hộp. Bổ sung hàm lượng kali trong các loại thực phẩm như: chuối, khoai tây, bơ, nước ép cà chua, nước bưởi, dưa leo (chuột), nho, táo… để duy trì huyết áp ổn định.
Thức ăn chế biến sẵn chứa nhiều muối, nên hạn chế ăn
Chọn thức ăn bổ dưỡng cho tim
Ngoài ra cần bổ sung thêm nhiều đậu tương vì trong đậu tương có nhiều lecitin và dầu thực vật không bão hòa là thức ăn tốt làm giảm cholesterol trong máu.
Rau – không bữa nào được thiếu
Ở người cao tuổi táo bón là chứng bệnh gây nhiều phiến toái, trong khi đó việc dùng các thuốc chống táo bón liên tục không có lợi cho sức khỏe. Bệnh táo bón lâu này sẽ dẫn đến viêm đại tràng mãn tính, ung thư đại tràng, và đặc biệt là bệnh trĩ. Việc bổ sung các thực phẩm giàu chất xơ… không chỉ giúp phòng bệnh và điều trị táo bón hiệu quả mà còn ngăn ngừa nhiều căn bệnh nguy hiểm khác ở người cao tuổi. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, chất xơ có nhiều trong các loại rau quả tươi, nhất là những rau màu xanh thẫm như cải xanh, súp lơ…
Đừng quên canxi
Vì thế, cần bổ sung các loại thức ăn giàu canxi, protein, vitamin D như: tôm, cua, ốc, uống sữa và các chế phẩm của sữa có chứa nhiều thành phần canxi, sinh tố D. Nên ăn thêm trái cây, rau, giá đỗ (chứa nhiều estrogen) vì chúng có khả năng làm thay đổi sự chuyển hóa của xương, giảm tốc độ mất xương và làm tăng khoáng chất cho xương
Giảm khẩu phần, chia nhỏ bữa ăn
Nhu cầu về năng lượng ở người cao tuổi ít hơn so với người trẻ, nên cần cân đối khẩu phần ăn hàng ngày, tránh ăn quá nhiều, quá no. Vì khả năng tiêu hóa của người cao tuổi dần giảm sút, có thể chia khẩu phần ăn thành nhiều bữa nhỏ, khi ăn cần nhai chậm, nhai kỹ thức ăn để tiêu hóa tốt hơn.
Ăn ít chất béo
Người cao tuổi nếu bị thừa chất béo sẽ dễ bị thừa mỡ trong máu, cholesterol trong máu tăng gây nguy cơ xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, thiếu máu não, có thể bị xuất huyết não, liệt nửa người… Vì vậy thực đơn của người cao tuổi cần cắt giảm bớt lượng chất béo, ưu tiên dùng dầu thực vật thay vì mỡ động vật. Dầu thực vật tốt với người có tăng huyết áp, không có cholesterol và ít axít béo bão hòa hơn mỡ động vật.
Ăn ít đường
Các loại đồ ngọt như nước ngọt, bánh kẹo… chứa nhiều đường, có thể làm tăng đường huyết và gây ra các bệnh tim mạch. Vì vậy, người cao tuổi cần hạn chế ăn ngọt. Các loại đường có thể sử dụng được là đường có nguồn gốc là chất bột như cơm, bánh mì, bún, phở… vì chất đường này được tiêu hóa, hấp thu từ từ, dự trữ ở gan và cơ, chỉ giải phóng ra từ từ tạo năng lượng theo nhu cầu hoạt động của cơ thể
Không nên ăn khuya
Ở người cao tuổi, sự bài tiết dịch vị trong dạ dày giảm đi, việc hấp thụ các chất như canxi, sắt cũng kém hơn nên quá trình tiêu hóa thường diễn ra lâu hơn. Vì vậy không nên dùng bữa tối sau 19 giờ, và bữa ăn cuối trong ngày nên cách giờ đi ngủ khoảng 2 tiếng để phòng tránh bệnh tật và hạn chế các chứng bị đầy hơi, khó chịu và gây ra mất ngủ. Sau khi ăn xong nên ngồi hoặc đi lại nhẹ nhàng trong vòng 30 phút sẽ giúp dạ dày nhào trộn thức ăn và dễ tiêu.
Ưu tiên thức ăn dạng mềm
Do khả năng tiêu hoá, hấp thụ thức ăn kém và chức năng nhai của răng giảm sút nên người cao tuổi nên ưu tiên lựa chọn những món ăn dạng mềm lỏng, hạn chế các thực phẩm có kết cấu thô hoặc cứng. Các món ăn chế biến mềm, thái nhỏ, hầm kỹ để phù hợp với hàm răng yếu và dễ tiêu hóa.
Uống đủ nước
Nước có vai trò hỗ trợ tiêu hóa và đào thải các chất cặn bã của cơ thể. Người cao tuổi cần duy trì uống từ 1,5-2 lít nước một một ngày, tránh tâm lý sợ uống nước nhiều làm mất ngủ. Nên uống nước trà xanh tốt cho tim mạch và các loại thức uống có tác dụng an thần như hạt sen, chè ngó sen... giúp phòng bệnh mất ngủ.
Người cao tuổi cần duy trì việc uống đủ nước mỗi ngày
Xem thêm: Thực phẩm bổ sung dinh dưỡng cho người già
Chọn loại sữa phù hợp để bổ sung dinh dưỡng hợp lý
Bên cạnh việc ăn uống hợp lý, người cao tuổi rất cần bổ sung thêm dinh dưỡng, đặc biệt là từ các loại sữa giàu năng lượng bởi nguồn dinh dưỡng này chứa nhiều canxi, axit amin, vitamin và khoáng chất thiết yếu, giúp phòng bệnh và bồi bổ cơ thể khi đau ốm. Nên chọn loại sữa có tỷ lệ đạm béo hợp lý giúp tăng cường thể trạng, bổ sung các chất béo lành mạnh. Hiện nay, CaloSure Gold của Vitadairy được nhiều người cao tuổi lựa chọn bởi loại sữa này sử dụng nguồn đạm từ 100% đạm đậu nành tinh chế - nguồn đạm thực vật có giá trị sinh học cao. Một ly CaloSure Gold 200 ml đáp ứng được 50% nhu cầu đạm của cơ thể mỗi ngày. Ngoài ra, sữa còn chứa omega 3, omega 6, PUFA, MUFA… tốt cho tim mạch, tăng cường phức hợp canxi – vitamin D giúp xương chắc khỏe, phòng ngừa loãng xương.
Thực phẩm nên tránh ở người cao tuổi
Thực phẩm chiên, rán: Chiên ngập dầu là một trong những cách nấu nướng kém lành mạnh nhất. Thực phẩm chiên, rán thường ngấm nhiều mỡ, dễ gây các bệnh béo phì, ung thư, tim mạch. Khuyến khích chế biến thay thế đồ rán nướng bằng các món luộc, hấp…
Thực phẩm dầm, muối, nén: Những loại thực phẩm này thường quá mặn khi sử dụng dễ gây các bệnh về thận, huyết áp cao và các bệnh nhiễm khuẩn đường ruột khác.
Thực phẩm chứa nhiều đường: Tuổi càng cao, cơ thể càng giảm sức chịu đựng, để sống khỏe và không tăng cân quá mức không nên ăn các thực phẩm như kẹo bánh, nước ngọt… vì làm tăng đường huyết trong máu, gia tăng nguy cơ xơ vữa động mạch.
Thực phẩm đông lạnh: Trên thực tế đông lạnh là một cách thức để bảo quản thực phẩm, hệ tiêu hóa của người già thường yếu vì vậy không nên ăn các thực phẩm đông lạnh để phòng các bệnh về đường ruột. Bên cạnh đó thực phẩm đông lạnh cũng không tốt cho hệ tim mạch của người già.
Thực phẩm từ nội tạng động vật: Những món ăn từ nội tạng động vật có chứa lượng chất béo bão hòa và cholesterol cao hơn so với thịt. Nếu sử dụng nhiều sẽ làm tăng mỡ máu có hại cho tim mạch đặc biệt đối với người cao tuổi, người béo phì và người mắc bệnh rối loạn chuyển hóa như: tiểu đường, huyết áp cao, gout…
Thức ăn có lợi cho sức khỏe người cao tuổi
Các vi chất dinh dưỡng được tìm thấy rất nhiều trong rau củ quả như: rau bắp cải, rau muống; rau ngót; su su; su hào; cam; quýt; dưa hấu; xoài… Vì vận động của hệ tiêu hóa giảm ở người cao tuổi nên cần thêm lượng chất xơ vào chế độ ăn bằng cách thêm lượng rau củ quả. Với người bình thường lượng rau củ quả khoảng 500g thì với người già lượng này nên duy trì và có thể tăng thêm. Ngoài ra, cần giảm lượng đạm động vật trong các loại thịt mà thay thế vào đó là các loại tôm, cá, sữa. Chỉ nên ăn dưới 150g thịt các loại trong 1 ngày.
Không nên ăn những thức ăn nấu lại nhiều lần. Thức ăn tốt, đảm bảo vitamin, khoáng chất là phải ăn ngay sau khi nấu lúc này hàm lượng dinh dưỡng trong thức ăn còn cao.
Ngoài việc ăn sao cho tốt, đúng khoa học, mỗi ngày người cao tuổi nên tạo thói quen sử dụng thực phẩm bổ sung để duy trì sức khỏe và sản phẩm dinh dưỡng cao năng lượng CaloSure là sự lựa chọn . Sử dụng nguồn nguyên liệu chính là protein đậu nành thay thế sữa bò, CaloSure đặc biệt phù hợp với những người không dung nạp được Lactose do đó không gây tiêu chảy. CaloSure được bổ sung FOS có lợi cho đường tiêu hóa, giúp hấp thu thức ăn tốt hơn, ngăn ngừa táo bón. FOS có tác dụng điều hòa hệ vi sinh vật đường ruột (kích thích vi khuẩn có lợi, kìm hãm vi khuẩn có hại), bảo vệ đường tiêu hóa giúp hạ Cholesterol máu. Do sử dụng chất béo thực vật, CaloSure không có Cholesterol giúp phòng tránh xơ vữa động mạch, các bệnh tim mạch và huyết áp.
Thực phẩm bổ sung: Sản phẩm dinh dưỡng cao năng lượng CaloSure Gold
CaloSure Gold giàu dinh dưỡng, bổ sung Mufa, Pufa, Omega-3; Omega – 6, giúp tăng cường sức khỏe và phù hợp cho người bị tim mạch
Sản phẩm thích hợp với:
Người lớn và trẻ em trên 6 tuổi
Thích hợp với người ốm yếu, người cao tuổi, người cần tăng cân, tiêu hóa kém, khó nhai nuốt
Người mắc bệnh tim mạch hoặc có nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Người có nhu cầu năng lượng cao
CALOSURE – KHỎE ĐỂ SỐNG VUI