Đau nhức xương khớp ở người lớn tuổi: Nguyên nhân và giải pháp dinh dưỡng
Khi tuổi tác ngày càng cao, hệ xương khớp cũng dần suy yếu, dẫn đến nhiều bất tiện trong sinh hoạt. Thống kê cho thấy khoảng 60% người cao tuổi gặp phải tình trạng đau nhức xương, ảnh hưởng đáng kể đến khả năng di chuyển. Vì vậy, việc chăm sóc và bảo vệ xương khớp đúng cách là điều vô cùng quan trọng. Vậy phòng ngừa đau nhức xương khớp ở người lớn tuổi như thế nào? Cùng Vitadairy tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Nguyên nhân đau xương khớp ở người lớn tuổi
Ở người lớn tuổi, tình trạng đau nhức xương khớp có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau:
Nguyên nhân từ bên ngoài
- Tác động từ chấn thương: Các tai nạn như té ngã, va chạm mạnh có thể gây tổn thương dây chằng, khớp hoặc xương, làm gia tăng nguy cơ đau nhức kéo dài.
- Trọng lượng cơ thể quá lớn: Người thừa cân, béo phì khiến hệ xương khớp, đặc biệt là vùng gối và cột sống, phải chịu áp lực lớn, dễ dẫn đến thoái hóa và đau mạn tính.
- Chế độ dinh dưỡng không đầy đủ: Thiếu hụt các dưỡng chất như canxi, vitamin D, omega-3 sẽ làm xương yếu hơn, dễ tổn thương và đau nhức khi tuổi tác tăng lên.
- Thói quen sinh hoạt không khoa học: Sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá hoặc duy trì một chế độ sinh hoạt thiếu lành mạnh có thể làm suy giảm sức khỏe xương khớp.
- Ảnh hưởng của thời tiết: Khi thời tiết thay đổi đột ngột, đặc biệt là những ngày trời lạnh hoặc độ ẩm cao, các khớp dễ bị đau nhức do tác động lên dây thần kinh và mô liên kết.
Lười vận động: Việc ít hoạt động thể chất khiến cơ khớp bị cứng, lưu thông máu kém, làm tăng nguy cơ đau nhức và thoái hóa khớp. - Yếu tố di truyền: Nếu trong gia đình có người mắc bệnh xương khớp, nguy cơ mắc bệnh của thế hệ sau cũng cao hơn.
Nguyên nhân đau nhức xương khớp ở người lớn tuổi
Nguyên nhân bệnh lý
- Thoái hóa khớp: Theo thời gian, lớp sụn bảo vệ giữa các khớp dần bị mòn đi, khiến xương ma sát trực tiếp với nhau, gây đau nhức, sưng viêm và giảm khả năng vận động.
- Viêm khớp dạng thấp: Đây là một bệnh tự miễn, khi hệ miễn dịch tấn công các khớp, gây viêm, đau và có thể dẫn đến biến dạng khớp nếu không điều trị kịp thời. Tình trạng này thường gặp ở nữ giới trong độ tuổi 40-60.
- Viêm bao hoạt dịch: Túi hoạt dịch có nhiệm vụ bôi trơn khớp bị viêm nhiễm và sưng tấy, gây cảm giác đau và hạn chế cử động, đặc biệt ở những người vận động nhiều.
Thoát vị đĩa đệm: Khi đĩa đệm bị thoái hóa hoặc chấn thương, nhân nhầy bên trong có thể tràn ra ngoài, chèn ép dây thần kinh và gây đau nhức kéo dài. Tình trạng này phổ biến ở những người từ 30-60 tuổi.
Viêm gân bánh chè: Bệnh lý này gây sưng đau vùng gối, ảnh hưởng đến khả năng đi lại, đặc biệt là ở người cao tuổi hoặc những người thường xuyên phải di chuyển nhiều. - Loãng xương: Khi mật độ xương giảm dần theo tuổi tác, xương trở nên giòn và dễ gãy. Dấu hiệu đầu tiên thường là các cơn đau lưng âm ỉ, dễ nhầm lẫn với các vấn đề khác về cột sống.
Ảnh hưởng của đau nhức xương khớp ở người lớn tuổi
Đau nhức xương khớp ở người lớn tuổi không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt hàng ngày và sức khỏe tổng thể.
Rối loạn giấc ngủ
Những cơn đau kéo dài về đêm khiến người bệnh khó tìm được tư thế ngủ thoải mái, gây trằn trọc và giấc ngủ bị gián đoạn. Việc ngủ không đủ giấc không chỉ làm cơ thể mệt mỏi mà còn khiến tình trạng đau nhức trở nên nghiêm trọng hơn, tạo thành một vòng luẩn quẩn ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài.
Hạn chế vận động, giảm chất lượng cuộc sống
Đau nhức xương khớp khiến người bệnh gặp khó khăn trong các hoạt động hàng ngày như đi lại, cúi người, nâng đồ vật hay thậm chí là những việc đơn giản như mặc quần áo, vệ sinh cá nhân. Khi khả năng vận động bị suy giảm, người bệnh dễ cảm thấy chán nản, mất đi sự tự tin và trở nên phụ thuộc hơn vào người thân.
Nguy cơ thừa cân và bệnh lý kèm theo
Sự đau đớn khi cử động khiến người bệnh ngại di chuyển, ít tập thể dục hơn, từ đó làm tăng nguy cơ tăng cân mất kiểm soát. Việc tăng cân không chỉ tạo thêm áp lực lên hệ xương khớp mà còn làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh như tiểu đường, cao huyết áp và tim mạch, khiến tình trạng sức khỏe ngày càng suy giảm.
Ảnh hưởng của đau nhức xương khớp ở người lớn tuổi
Ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa đau nhức xương khớp và sức khỏe tinh thần. Cảm giác đau đớn kéo dài, hạn chế vận động khiến người bệnh dễ rơi vào trạng thái căng thẳng, lo âu, thậm chí trầm cảm. Việc mất đi khả năng thực hiện các hoạt động thường ngày có thể dẫn đến cảm giác bất lực, chán nản và làm giảm chất lượng cuộc sống đáng kể.
Nguy cơ biến chứng nghiêm trọng
Nếu không được kiểm soát và điều trị đúng cách, đau nhức xương khớp có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như:
- Hoại tử xương: Tình trạng máu không lưu thông tốt đến xương có thể gây hoại tử, làm suy yếu cấu trúc xương.
- Gãy xương: Xương bị giòn và yếu đi theo thời gian, khiến nguy cơ gãy xương tăng cao ngay cả khi gặp chấn thương nhẹ.
- Viêm nhiễm khớp: Khi các khớp bị tổn thương, chúng trở nên nhạy cảm và dễ bị vi khuẩn tấn công, gây viêm nhiễm kéo dài.
- Thoái hóa gân và dây chằng: Viêm nhiễm và tổn thương liên tục có thể làm suy yếu các dây chằng xung quanh khớp, làm giảm độ linh hoạt và gia tăng nguy cơ thoái hóa sớm.
Cách phòng ngừa, giảm đau nhức xương khớp ở người lớn tuổi
Người cao tuổi có thể áp dụng một số biện pháp quan trọng để giảm nguy cơ đau nhức xương khớp do thoái hóa:
- Điều chỉnh thói quen vận động: Tránh các tư thế sai như ngồi lâu một chỗ, khom lưng, đứng hoặc ngồi sai tư thế. Khi làm việc, cần phân bổ sức lực hợp lý, tránh tác động mạnh lên xương khớp.
- Chế độ dinh dưỡng khoa học: Kiểm soát cân nặng để giảm áp lực lên hệ xương khớp, hạn chế thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa, đồ ngọt và thực phẩm chế biến sẵn. Tăng cường các thực phẩm giàu canxi, collagen, omega-3 như cá hồi, sữa, rau xanh đậm và các loại hạt.
- Tránh các tác nhân có hại: Hạn chế sử dụng rượu bia, thuốc lá vì đây là những yếu tố có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe xương khớp, thậm chí dẫn đến tình trạng hoại tử xương.
- Bổ sung dưỡng chất cần thiết: Để làm chậm quá trình lão hóa, người cao tuổi nên bổ sung vitamin E, A, C từ thực phẩm như dầu thực vật, các loại đậu, trái cây họ cam quýt, cà chua. Bên cạnh đó, khoáng chất quan trọng như kẽm, canxi, magnesium cũng rất cần thiết cho hệ xương.
- Ngủ đủ giấc: Giấc ngủ sâu không chỉ giúp cơ thể hồi phục mà còn hỗ trợ tái tạo mô xương và sụn khớp. Người trưởng thành nên duy trì thời gian ngủ từ 7–8 tiếng mỗi đêm, đi ngủ đúng giờ và tránh sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ. Một giấc ngủ chất lượng giúp giảm cảm giác đau và mỏi cơ, đồng thời cải thiện tinh thần vào sáng hôm sau.
- Kết hợp massage thư giãn: Xoa bóp nhẹ nhàng ở các vùng khớp đau không chỉ giúp thư giãn cơ mà còn hỗ trợ lưu thông máu, từ đó giảm căng cứng và cải thiện linh hoạt cho khớp. Bạn có thể sử dụng các loại tinh dầu như dầu gừng, dầu khuynh diệp hoặc tinh dầu bạc hà để tăng hiệu quả thư giãn.
- Áp dụng nhiệt đúng cách để hỗ trợ giảm đau: Tùy theo tình trạng viêm và mức độ đau, người bệnh có thể sử dụng nhiệt lạnh hoặc nhiệt ấm để giảm bớt cảm giác khó chịu. Với các cơn đau cấp tính, đặc biệt là sưng tấy do viêm, bạn nên sử dụng túi lạnh chườm lên khu vực bị ảnh hưởng trong khoảng 10–15 phút, không nên chườm quá lâu để tránh làm tổn thương mô. Ngược lại, nếu tình trạng đau mang tính mãn tính, chườm ấm sẽ giúp tăng lưu thông máu và thư giãn cơ bắp. Tuy nhiên, cần tránh áp dụng chườm nóng trong giai đoạn viêm cấp.
Cách phòng ngừa đau nhức xương khớp
Giải pháp dinh dưỡng hỗ trợ cải thiện thoái hóa khớp ở người già
Các nhóm chất và một số thực phẩm chính hỗ trợ cải thiện thoái hóa khớp 7,8
Đối với đau nhức xương khớp ở người lớn tuổi, dinh dưỡng là một trong những yếu tố quan trọng trong việc ngăn ngừa bệnh tiến triển xấu theo thời gian. Việc duy trì cân nặng, phòng tránh béo phì và bổ sung các chất cần thiết có thể giúp cải thiện tình trạng thoái hóa khớp.
Có những nhóm chất đặc biệt với những vai trò hỗ trợ khác nhau để cải thiện tình trạng thoái hóa khớp như:
- Acid béo omega-3 có tác dụng giảm viêm khớp, được tìm thấy nhiều trong dầu cá, dầu đậu nành, các loài cá biển như cá hồi, cá thu,...
- Các Vitamin A, C, K có tác dụng chống oxy hóa, có nhiều trong các loại rau xanh. Ngoài ra, các loại hạt như hạnh nhân, óc chó cũng chứa các chất chống oxy hóa tốt cho tình trạng viêm xương khớp.
- Curcumin giúp chống viêm, giảm đau, có nhiều trong gừng, nghệ..
- Glucosamine, chondroitin và diacerein là các chất có vai trò cấu tạo nên sụn khớp.
Bên cạnh đó, canxi và vitamin D là những chất giúp duy trì sự bền bỉ cho xương.
Sữa - thực phẩm bổ sung dinh dưỡng hỗ trợ cải thiện tình trạng thoái hóa khớp
Người lớn tuổi thường gặp vấn đề trong việc ăn uống và tiêu hóa, như mất khẩu vị, kén ăn, tiêu hóa kém hoặc khó hấp thụ… Để bù đắp cho lượng dinh dưỡng thiếu hụt, sữa hỗ trợ xương khớp là một giải pháp tiện lợi được nhiều người lựa chọn.
Được thiết kế để phù hợp với hệ tiêu hóa của người lớn tuổi, sữa dinh dưỡng chứa nhiều dưỡng chất giúp họ dễ hấp thu hơn cũng như bổ sung các thành phần thiết yếu cho hệ cơ xương khớp.
- Glucosamine là một hợp chất tự nhiên có trong sụn khớp, có tác dụng duy trì cấu trúc và chức năng của khớp. Vì thế, bổ sung glucosamine có thể giúp khớp cử động linh hoạt hơn, từ đó giảm tình trạng đau nhức xương khớp 10.
- HMB là một chất chuyển hóa của axit amin leucine, có tác dụng giảm phân hủy protein cơ bắp và hỗ trợ duy trì khối lượng cơ. Khối lượng cơ bắp trong cơ thể giảm dần theo tuổi, đây là một hiện tượng bình thường trong quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể. Khi cơ bắp yếu đi, các khớp sẽ phải chịu nhiều áp lực hơn. Vì vậy, bổ sung HMB giúp ngăn ngừa mất cơ, từ đó hỗ trợ người cao tuổi duy trì sự linh hoạt và sức khỏe cơ bắp. 11
- Canxi và photpho tạo thành hợp chất cấu tạo xương, giúp xương duy trì độ chắc khỏe cứng cáp. Thiếu canxi hoặc photpho sẽ làm giảm mật độ xương và làm cho xương dễ gãy. Tuy nhiên, do người lớn tuổi có đặc điểm hệ tiêu hóa kém nên khả năng hấp thụ các chất bị suy giảm. Vitamin D sẽ giúp tăng cường hấp thu canxi, photpho trong đường ruột và duy trì nồng độ canxi, photpho trong máu. Vì vậy, kết hợp bổ sung canxi, photpho và vitamin D có thể giúp tăng cường độ chắc khỏe cho xương, cũng như duy trì khả năng vận động ở người lớn tuổi. 12,13
Hệ xương khớp vững chắc kết hợp cùng cơ bắp khỏe mạnh sẽ cải thiện tình trạng vận động tốt hơn. Sữa bổ sung dinh dưỡng cho cơ xương khớp gần như là một giải pháp lý tưởng dành cho người lớn tuổi. Tuy nhiên, để phát huy tối đa hiệu quả như mong đợi, có vài điều chúng ta cần lưu ý.
Sữa - thực phẩm bổ sung dinh dưỡng hỗ trợ cải thiện tình trạng thoái hóa khớp
3 lưu ý khi sử dụng sữa để hỗ trợ cải thiện tình trạng thoái hóa khớp
Thời điểm uống sữa
Tuy không có những hướng dẫn chính thức về thời điểm uống sữa từ nhãn hàng, nhưng các chuyên gia khuyến cáo để sữa được hấp thu tối đa, có thể uống vào buổi sáng hoặc bữa phụ để đảm bảo cung cấp năng lượng đầy đủ. 14
Ngoài ra, người lớn tuổi nên ngủ đủ giấc để đảm bảo sức khỏe. Do đó, có thể uống sữa ấm trước từ 30 phút đến 1 tiếng đồng hồ trước khi ngủ để có giấc ngủ ngon 15
Sử dụng đúng lượng sữa theo hướng dẫn sử dụng
Những hướng dẫn sử dụng về tần suất cũng như định lượng tiêu thụ đã được nhà sản xuất tính toán kỹ lưỡng để sữa phát huy được hiệu quả tốt nhất.
Với những trường hợp nhất định, sữa hỗ trợ cơ xương khớp được sử dụng theo chỉ định của bác sĩ. Vì thế, việc tuân thủ theo đúng hướng dẫn sử dụng nhà sản xuất hay chỉ định từ chuyên gia sẽ giúp đạt được hiệu quả mong muốn một cách tốt hơn.
Kết hợp với chế độ ăn uống hợp lý
Sữa là thực phẩm giàu dinh dưỡng, đặc biệt được bổ sung các dưỡng chất hỗ trợ hệ cơ xương khớp khỏe mạnh. Và để tối ưu hiệu quả của sữa, việc kết hợp chế độ ăn đa dạng, cân bằng các nhóm thực phẩm lành mạnh là rất quan trọng.
Bên cạnh các thực phẩm giàu dưỡng chất hỗ trợ sức khỏe xương khớp, cũng có một số thực phẩm làm tăng việc đào thải canxi hoặc ảnh hưởng đến sự hấp thu canxi như: muối, rượu, bia, nước ngọt có ga, cà phê… Vì thế, bạn cần chú ý những thực phẩm bạn ăn mỗi ngày để thật sự cải thiện các vấn đề về xương khớp.
Ăn uống đủ chất vẫn là yếu tố quan trọng để bảo vệ sức khỏe cơ xương khớp
Tóm lại, đau nhức xương khớp có thể xảy ra với mọi người, không chỉ riêng người cao tuổi. Hiện tượng này không những làm ảnh hưởng đến việc vận động thường ngày mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh xương khớp.
Vì thế, cải thiện tình trạng đau xương khớp là việc nên làm để giúp phòng ngừa các bệnh xương khớp nghiêm trọng và tận hưởng niềm vui cuộc sống được trọn vẹn hơn.
CaloSure Gold công thức cải tiến mới với nguồn đạm thực vật cao cấp nhập khẩu từ Mỹ, dinh dưỡng cân đối đầy đủ, hệ dưỡng chất tốt cho tim mạch, bảo vệ cơ - xương - khớp và hỗ trợ tiêu hóa sẽ là lựa chọn phù hợp cho sức khỏe.
CaloSure Gold với Protein từ 100% đạm thực vật cao cấp nhập khẩu từ Mỹ, tăng cường Omega3, Omega6, MUFAs, PUFAs từ hỗn hợp dầu thực vật cao cấp theo khuyến cáo của WHO - FAO giúp kiểm soát mỡ máu, hỗ trợ sức khỏe tim mạch, huyết áp ở người trung và cao tuổi.
Với năng lượng cao, giàu Vitamin và Khoáng chất, CaloSure Gold giúp cơ thể tăng đề kháng, hồi phục và nâng cao sức khỏe. Đặc biệt, công thức ít đường và tăng cường Palatinose - đường hấp thu và chuyển hóa chậm - giúp hỗ trợ kiểm soát đường huyết và xây dựng một chế độ ăn lành mạnh để tăng cường sức khỏe
Phối hợp HMB - giúp tăng cường tổng hợp cơ, giảm thoái hóa cơ ở người cao tuổi, Glucosamine - tăng cường sự dẻo dai và khả năng vận động của khớp, với phức hệ Canxi - Photpho - Vitamin D3 giúp xương chắc khỏe, CaloSure Gold giúp bảo vệ và duy trì sức khỏe hệ vận động ở người trung và cao tuổi một cách hiệu quả
CaloSure Gold bổ sung GABA, TAURINE giúp hỗ trợ hoạt động hệ thần kinh, tăng khả năng tập trung, tỉnh táo, giảm căng thẳng, lo lắng, từ đó giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ, tăng cường sự tập trung minh mẫn.
Chất xơ cao cấp SYNERGY 1 - FOS/INULIN giúp nuôi dưỡng hệ vi khuẩn có lợi ở đường tiêu hóa, làm chậm quá trình hấp thu đường, giúp ổn định hệ tiêu hóa, phòng ngừa táo bón. Không đường Lactose nên giúp hạn chế tình trạng tiêu chảy, sôi bụng ở người kém dung nạp đường Lactose trong sữa bò. |
Link tham khảo:
