Những giai đoạn quan trọng trong quá trình phát triển trí não của trẻ

Mỗi đứa trẻ khi chào đời đều bắt đầu một hành trình phát triển riêng biệt, đầy màu sắc và thú vị. Hiểu rõ từng giai đoạn phát triển của trẻ không chỉ giúp cha mẹ đồng hành đúng cách mà còn tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển toàn diện của con. Vậy trẻ sẽ trải qua những giai đoạn phát triển nào? Điều gì là quan trọng trong từng chặng đường? Cùng VitaDairy khám phá ngay!

Các giai đoạn phát triển của trẻ

Sự phát triển của trẻ em trải qua nhiều giai đoạn quan trọng, mỗi giai đoạn đều có những đặc điểm nổi bật về thể chất, tinh thần, nhận thức và cảm xúc. Dưới đây là các giai đoạn phát triển cơ bản của trẻ:

Giai đoạn sơ sinh (0 – 2 tháng tuổi)

Trong những ngày đầu đời, trẻ sơ sinh có những phản ứng bản năng đối với môi trường xung quanh. Các phản xạ tự nhiên như quay đầu tìm vú mẹ khi có sự kích thích nhẹ lên má, hay nắm chặt lấy ngón tay người lớn khi chạm vào lòng bàn tay bé là những dấu hiệu phát triển bình thường. Trẻ sơ sinh chủ yếu có tầm nhìn gần, dễ dàng tập trung vào khuôn mặt người chăm sóc và có thể nhận ra mùi hương quen thuộc của mẹ. Bằng các hành động như khóc, cười nhẹ, lắc đầu, bé biểu đạt nhu cầu và cảm xúc cơ bản của mình.

Trong giai đoạn sơ sinh, việc theo dõi sức khỏe tổng quát rất quan trọng bởi những bất thường bẩm sinh như dị tật ống thần kinh, rối loạn di truyền hay các vấn đề suy chức năng nội tiết có thể biểu hiện rõ hơn. Trẻ sơ sinh cũng đặc biệt nhạy cảm với các tổn thương chu sinh như ngạt thở khi sinh, xuất huyết não hoặc suy hô hấp, những vấn đề này có thể đe dọa tính mạng nếu không được can thiệp kịp thời.

Để hỗ trợ trẻ trong giai đoạn quan trọng này, bố mẹ nên:

• Tăng cường tiếp xúc da kề da ngay sau sinh để giúp trẻ ổn định nhịp tim, nhiệt độ cơ thể và thúc đẩy việc tiết sữa mẹ.
• Bắt đầu cho bé bú sữa non càng sớm càng tốt để tăng cường miễn dịch tự nhiên.
• Ưu tiên việc chăm sóc, giao tiếp nhẹ nhàng với bé để tạo nền tảng cho sự gắn kết tình cảm mẹ con từ những ngày đầu.

Giai đoạn sơ sinh

Giai đoạn nhũ nhi (2 – 12 tháng tuổi)

Khi bước vào giai đoạn nhũ nhi, tốc độ phát triển của trẻ diễn ra cực kỳ mạnh mẽ. Kích thước não bộ của trẻ 12 tháng tuổi sẽ tăng gần gấp đôi so với khi mới sinh và đạt khoảng 70 - 75% thể tích não người trưởng thành. Trong khi đó, trọng lượng cơ thể trẻ có thể tăng gấp 3 lần và chiều dài cơ thể tăng thêm trung bình 25cm so với lúc chào đời.

Từ 3 - 6 tháng tuổi, trẻ dần kiểm soát tốt các vận động cơ bản như ngẩng đầu vững vàng, phối hợp hai tay để nắm, chạm đồ vật. Khi bước vào 6 - 9 tháng tuổi, trẻ có thể ngồi độc lập, bắt đầu phát âm những âm tiết đơn giản, phản ứng nhanh với tiếng gọi tên mình. Đến khoảng 9 - 12 tháng, nhiều bé đã bò thành thạo, có thể tự đứng khi được hỗ trợ nhẹ và cầm nắm các vật nhỏ bằng ngón tay một cách linh hoạt.

Trong giai đoạn này, bố mẹ cần lưu ý:

• Hướng dẫn mẹ cho bé bú đúng kỹ thuật để đảm bảo nguồn dinh dưỡng đầy đủ, đồng thời duy trì nuôi con bằng sữa mẹ tối thiểu trong 6 tháng đầu đời.
• Thực hiện lịch khám sức khỏe định kỳ, theo dõi các chỉ số tăng trưởng (cân nặng, chiều dài, vòng đầu) và tiêm chủng đầy đủ cho bé.
• Tạo môi trường yêu thương, an toàn để bé phát triển cả về thể chất lẫn tâm lý. Hạn chế việc la mắng, so sánh tiêu cực gây ảnh hưởng đến tâm lý của trẻ.
• Đặc biệt, cần chú ý nhận biết dấu hiệu trầm cảm sau sinh ở mẹ, bởi tâm trạng của mẹ cũng có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển tinh thần của bé.

Các giai đoạn phát triển của trẻ

Giai đoạn nhà trẻ (1 – 3 tuổi): Những bước đi đầu đời đầy háo hức

Trẻ từ 1 đến 3 tuổi bắt đầu thể hiện rõ sự chủ động trong vận động. Bé đã có thể tự bước đi, leo cầu thang, biết bật nhảy nhẹ nhàng và tham gia vào các trò chơi vận động đơn giản. Bên cạnh đó, khả năng điều khiển tay cũng được cải thiện: trẻ có thể cầm bút màu để nguệch ngoạc, xếp hình khối hoặc sử dụng vài câu nói ngắn để thể hiện mong muốn cá nhân.

Tính tò mò và ham khám phá đặc trưng ở độ tuổi này khiến trẻ dễ gặp những tai nạn nhỏ trong sinh hoạt hằng ngày. Ngoài ra, việc trẻ bỏ bữa, ăn uống thất thường do mải chơi hoặc ăn vặt trước bữa chính cũng là điều khá phổ biến. Cha mẹ nên duy trì chế độ ăn khoa học và tạo thời gian biểu hợp lý để trẻ hình thành thói quen tốt. Bên cạnh đó, việc tuân thủ đúng lịch tiêm chủng là yếu tố then chốt để đảm bảo sức đề kháng và phòng ngừa bệnh tật cho bé.

Giai đoạn mẫu giáo (4 – 6 tuổi): Gieo mầm tư duy, hình thành kỹ năng xã hội

Khi trẻ bước vào độ tuổi mẫu giáo, các kỹ năng vận động và giao tiếp ngày càng trở nên linh hoạt. Trẻ biết tự mặc quần áo, chơi các trò vận động như ném bóng, nhảy lò cò, giữ thăng bằng và bắt đầu biết phân loại, sắp xếp đồ vật theo trật tự. Khả năng ngôn ngữ cũng tiến bộ rõ rệt, trẻ biết kể chuyện, hỏi han, chia sẻ suy nghĩ hoặc cảm xúc cá nhân.

Đây là thời điểm lý tưởng để cha mẹ mở rộng không gian trải nghiệm cho con thông qua các hoạt động nhóm, trò chơi tương tác hoặc các lớp học năng khiếu. Giao tiếp tích cực giữa cha mẹ và trẻ đóng vai trò quan trọng trong việc giúp con phát triển khả năng biểu đạt, học cách lắng nghe và phản hồi một cách hợp lý.

Thời kỳ thiếu nhi (7 – 11 tuổi): Khám phá bản thân và thế giới xung quanh

Từ 7 đến 11 tuổi, trẻ dần bước sang giai đoạn hình thành nhận thức xã hội và phát triển nhân cách. Đây cũng là thời điểm chuyển tiếp quan trọng khi trẻ bước từ môi trường mẫu giáo sang tiểu học – nơi trẻ bắt đầu tiếp cận kiến thức bài bản và rèn luyện nề nếp học tập. Trẻ có xu hướng tự lập hơn, thích khám phá các mối quan hệ bạn bè và có những suy nghĩ riêng biệt so với gia đình.

Cha mẹ nên tạo điều kiện cho con thử sức với các hoạt động bên ngoài lớp học như tham gia câu lạc bộ, hoạt động thể thao hoặc học kỹ năng sống. Việc hướng dẫn nhẹ nhàng, phân công nhiệm vụ phù hợp sẽ giúp trẻ tự tin hơn và biết chịu trách nhiệm với hành động của mình.

Trẻ sẽ có sự phát triển khác nhau qua từng giai đoạn

Thời kỳ thiếu niên (12 – 18 tuổi): Định hình cá tính và chuẩn bị bước vào đời

Giai đoạn thiếu niên là khoảng thời gian trẻ thay đổi nhanh chóng cả về hình thể và tâm lý. Trẻ bắt đầu có nhu cầu khẳng định bản thân, khám phá giá trị cá nhân và thường nhạy cảm hơn trong các mối quan hệ xã hội. Những cảm xúc như lo âu, bối rối hay nổi loạn có thể xuất hiện khi trẻ chưa biết cách cân bằng nội tâm.

Đây là thời điểm cha mẹ cần chủ động kết nối với con thông qua đối thoại cởi mở, tôn trọng cảm xúc và quan điểm cá nhân. Đặc biệt, giáo dục giới tính nên được lồng ghép nhẹ nhàng, phù hợp với độ tuổi để trẻ hiểu đúng và có hành vi lành mạnh trong quá trình trưởng thành.

Tầm quan trọng của chế độ dinh dưỡng trong các giai đoạn phát triển trí não của trẻ

Chế độ dinh dưỡng được xem là một trong những yếu tố quan trọng nhất tác động đến quá trình phát triển trí não của trẻ. Không chỉ vậy, các chất dinh dưỡng như đạm, các loại vitamin A, B, C… còn đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng thể chất khỏe mạnh và phát triển toàn diện ở trẻ. 

Dinh dưỡng đầy đủ giúp trẻ thông minh hơn

Theo các chuyên gia, bổ sung chất lượng dinh dưỡng khi còn nhỏ tác động rất lớn đến khả năng học tập của trẻ sau này. Trẻ được cung cấp đầy đủ các dưỡng chất thiết yếu trong quá trình phát triển thai nhi và những giai đoạn đầu đời thường có chỉ số thông minh IQ cao hơn hoặc trẻ bị thiếu sắt sẽ có nguy cơ giảm nhận thức và thành tích ở tuổi đi học. Bên cạnh đó, khoa học cũng chứng minh rằng những trẻ được cung cấp đầy đủ dưỡng chất thường thích vận động, có khả năng tương tác xã hội, ham học hỏi và có khả năng nhận thức tốt hơn. Chính vì vậy, bố mẹ nên cân nhắc xây dựng cho trẻ chế độ dinh dưỡng đầy đủ chất dinh dưỡng tốt cho sự phát triển trí não của trẻ.

Dinh dưỡng là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ

Dinh dưỡng ảnh hưởng đến chỉ số EQ và tính cách

Bên cạnh việc phát triển chỉ số IQ ở trẻ nhỏ, chế độ dinh dưỡng cũng ảnh hưởng đến EQ và tính cách của trẻ. Những trẻ không được cung cấp đầy đủ dinh dưỡng trong hai năm đầu đời thường có dấu hiệu nhút nhát, ít hoạt động, ít giao tiếp và thường không biết chia sẻ với người khác. Điều này khiến trẻ gặp trở ngại trong việc giao lưu, học hỏi những điều mới lạ từ thế giới xung quanh, khó nắm bắt cơ hội tốt trong quá trình học tập.

Xem thêm: Bé ăn gì để phát triển trí não

Sữa ColosBaby IQ Gold - Bổ sung dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển trí não của trẻ 

6 năm đầu đời chính là giai đoạn quan trọng trong việc phát triển trí não của trẻ, vì vậy việc xây dựng chế độ ăn uống giúp bổ sung tối đa chất dinh dưỡng cho trẻ là vấn đề được nhiều bậc phụ huynh quan tâm. Ở giai đoạn này, trẻ cần bổ sung đầy đủ các dưỡng chất như DHA, choline, i-ốt, vitamin B12, taurine, kẽm, canxi, phốt pho, vitamin D, vitamin A, C… Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng, DHA đóng vai trò quan trọng trong thành phần và cấu trúc não bộ, liên kết các tế bào thần kinh hiệu quả, giúp hệ thần kinh hoạt động thống nhất và hoàn thiện.

Xuất phát từ những nhu cầu dinh dưỡng cho sự phát triển trí não của trẻ, các sản phẩm sữa dành cho trẻ hiện nay xây dựng theo công thức bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng quan trọng giúp trẻ phát triển toàn diện. Trong số đó, sản phẩm sữa ColosBaby IQ Gold được nhiều bố mẹ ưu chuộng vì những thành phần dưỡng chất dồi dào và phù hợp với trẻ. Đồng thời, sản phẩm sữa Colosbaby IQ Gold có những ưu điểm vượt trội như:

• Tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ

1. Colosbaby IQ Gold bổ sung kháng thể IgG tự nhiên từ sữa non ColosIgG 24h độc quyền Mỹ với hàm lượng bổ sung chuẩn khoa học. 
2. Tăng cường thêm 2’FL-HMO tạo hệ dưỡng chất miễn dịch kép. HMO giúp hệ vi khuẩn có lợi ổn định  sẽ giúp ngăn cản vi khuẩn gây bệnh bám dính đường ruột  giúp Tăng miễn dịch gián tiếp.
3. Bổ sung kháng thể IgG 1000+mg – 7000mg sữa non/100g sản phẩm - toàn bộ các step của sản phẩm.

• Phát triển trí não vượt trội

Sữa Colosbaby IQ Gold giúp bổ sung DHA, ARA giúp phát triển và hoàn thiện cấu tạo não bộ & thị giác của trẻ. Choline và Taurine (tăng cường truyền thông) đảm bảo và tăng cường hoạt động chức năng của tế bào thần kinh ở não bộ và võng mạc. Đặc biệt ColosBaby IQ gold sử dụng nguồn DHA từ tảo – ổn định, tự nhiên và tinh khiết nhất. Nhờ vậy, sữa có hương vị cực kỳ thơm ngon mà không có vị tanh từ DHA cá.

• Giúp trẻ tăng cân khỏe mạnh

Colosbaby IQ Gold giúp tăng cân khỏe mạnh và hợp lý hơn ở từng giai đoạn của trẻ. Khi bé bị ốm cần nhiều năng lượng hay trẻ tăng cân chậm mẹ có thể thay đổi cách pha, pha tăng cường độ đậm dinh dưỡng mà không cần đổi sữa.

• Tốt cho hệ tiêu hóa của trẻ

Các thành phần có trong sữa Colosbaby IQ gold giúp hỗ trợ tiêu hoá và hấp thu, sữa mát hơn, bé “êm bụng” hơn, nhờ phức hệ 2’FL-HMO và FOS/Inulin. Đồng thời, sản phẩm bổ sung Lactium tự nhiên tạo cảm giác ngủ ngon, thoải mái, giảm quấy khóc ở trẻ.

• Thúc đẩy phát triển chiều cao

Sữa Colosbaby IQ Gold bổ sung thành phần Canxi, Vitamin D3, Photpho và Magie. Đây là những dưỡng chất vàng giúp trẻ phát triển hệ xương khớp bền vững, phòng tránh các bệnh còi xương và tăng trưởng chiều cao. 

• Hương vị thơm ngon

Ngoài các dưỡng chất dồi dào cho trẻ, sữa Colosbaby IQ Gold  có hương vị thơm ngon, dễ uống và phù hợp với khẩu vị của trẻ. 

Sữa Colosbaby IQ gold được nhiều khách hàng ưa chuộng nhờ thành phần dinh dưỡng vượt trội và phù hợp với thể trạng của trẻ.

Thông qua bài viết trên, chúng tôi hy vọng các bậc phụ huynh có thể hiểu rõ hơn về những giai đoạn phát triển trí não của trẻ cũng như các thành phần dinh dưỡng thiết yếu giúp trẻ phát triển toàn diện. Từ đó, bố mẹ có thể lựa chọn cho trẻ sản phẩm sữa giàu dinh dưỡng giúp thúc đẩy quá trình phát triển ở trẻ. 

Thông tin liên hệ:

CÔNG TY CỔ PHẦN SỮA VITADAIRY VIỆT NAM

99 Nguyễn Thị Minh Khai, phường Bến Thành, quận 1, TP. Hồ Chí Minh

Tel/Fax: (028) 39152 111

Hotline: 1900 633 559

Website: www.vitadairy.vn

Facebook: https://www.facebook.com/vitadairy.vn/

Link tham khảo:

1. https://my.clevelandclinic.org/health/articles/21559-child-development
2. https://en.wikipedia.org/wiki/Child_development_stages