Vòng xoắn “nhẹ cân - miễn dịch kém” khiến trẻ càng khó thoát khỏi tình trạng chậm tăng cân, thấp còi

Trẻ suy dinh dưỡng thường có đề kháng yếu, dễ ốm bệnh. Có thể dễ lý giải rằng, việc trẻ biếng ăn, kém hấp thu dẫn đến việc không cung cấp đủ năng lượng và chất dinh dưỡng cho cơ thể. Việc thiếu hụt một số dưỡng chất sẽ làm suy yếu chức năng của tế bào miễn dịch và làm giảm đáng kể khả năng phòng vệ của cơ thể, từ đó trẻ dễ mắc các bệnh vặt do nhiễm trùng như cảm lạnh, cúm, viêm họng, viêm phổi, rối loạn tiêu hóa…Đồng thời, sức đề kháng kém, ốm vặt khiến trẻ cảm thấy mệt mỏi, ăn kém ngon miệng và sụt cân.

Cứ như vậy hình thành một vòng luẩn quẩn gọi là vòng xoắn “nhẹ cân - miễn dịch kém”. Tình trạng này khi không can thiệp sớm và đúng cách sẽ khiến suy dinh dưỡng trầm trọng hơn, ảnh hưởng đến phát triển về cả thể chất và trí tuệ lâu dài của trẻ.

Giải pháp can thiệp phù hợp để phá vỡ vòng xoắn “nhẹ cân - miễn dịch kém” chính là then chốt để giúp trẻ hồi phục, tăng cân hiệu quả, bền vững và phát triển toàn diện. Theo đó, bố mẹ cần quan tâm đồng thời một số yếu tố sau:

• Xây dựng chế độ ăn khoa học: Một chế độ ăn uống khoa học với đầy đủ chất dinh dưỡng, năng lượng và vi chất sẽ giúp trẻ phục hồi thể trạng, tăng cân nhanh, miễn dịch khỏe, là nền tảng để phá vỡ vòng xoắn “nhẹ cân - miễn dịch kém”.
• Hỗ trợ tiêu hóa - hấp thu: Hệ tiêu hóa khỏe mạnh sẽ giúp trẻ hấp thụ được trọn vẹn các dưỡng chất thiết yếu từ thực phẩm cũng như các sản phẩm dinh dưỡng chuyên biệt. Đặc biệt, với hệ tiêu hóa còn non yếu của trẻ nhỏ bố mẹ nên ưu tiên bổ sung cho con các chất dinh dưỡng dễ hấp thu như đạm, chất béo dễ tiêu hóa. Điều này mang lại hiệu quả tăng cân, đồng thời khi các chất dinh dưỡng được tiêu hóa, hấp thu nhanh và hoàn toàn sẽ giúp rút ngắn thời gian làm rỗng dạ dày, trẻ nhanh đói và ăn được nhiều bữa cùng đa dạng các thực phẩm khác.
• Kích thích ngon miệng: Bố mẹ cần tìm cách giúp trẻ tìm lại hứng thú và chủ động trong ăn uống, đảm bảo ăn đủ bữa và đủ lượng thức ăn cần thiết. Ngoài ra, một số dưỡng chất cũng giúp hỗ trợ quá trình chuyển hóa, từ đó tạo cảm giác thèm ăn mà bố mẹ có thể lưu ý bổ sung vào chế độ ăn của con là protein, vitamin nhóm B, vitamin D, canxi, sắt, ma-giê…^[10,11]
• Tăng cường miễn dịch: Trẻ có hệ miễn dịch khỏe mạnh sẽ ít bị ốm vặt, từ đó hạn chế được tình trạng chán ăn, biếng ăn cũng như sụt cân do ốm bệnh.

Những dưỡng chất quan trọng giúp nâng cao cân nặng và tăng cường miễn dịch cho trẻ

Khi trẻ rơi vào vòng xoắn nhẹ cân - miễn dịch kém, một trong những cách giúp cải thiện sức đề kháng cũng như cân nặng của trẻ chính là bổ sung đầy đủ các dưỡng chất vừa đảm bảo hệ miễn dịch của bé hoạt động tốt, vừa giúp trẻ tăng cân hiệu quả. Sữa non cung cấp kháng thể IgG, 2'-FL HMO, selen, kẽm, vitamin A, C, E… là những chất dinh dưỡng giúp trẻ tăng cường miễn dịch. Trong khi đó, đạm whey, MCT,  2'-FL HMO, chất xơ hòa tan, lysine, vitamin B, kẽm… lại hỗ trợ quá trình hấp thu và giúp trẻ tăng cân nhanh hơn.

Cụ thể, dưới đây là những lợi ích mà một số dưỡng chất mang lại đối với quá trình tăng cân và cải thiện đề kháng ở trẻ nhỏ:

Sữa non: là sữa thu trong những giờ đầu tiên sau khi bò sinh, không chỉ có giá trị về dinh dưỡng cung cấp chất béo, protein và khoáng chất mà còn chứa nhiều yếu tố tăng trưởng, vitamin và đặc biệt là các yếu tố miễn dịch: IgG, IgM, IgA… giúp hỗ trợ sức đề kháng hiệu quả. Đặc biệt, sữa non thu trong 24h được cho thấy có chứa hàm lượng các chất dinh dưỡng cao nhất so với sữa non 48h hay sữa non 72h. Sữa non 24h chứa globulin miễn dịch cao hơn 100 lần so với sữa bò thông thường.^[2,3]

Đặc biệt, kháng thể IgG là một thành phần của hệ miễn dịch có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể chống lại các bệnh nhiễm khuẩn. Kháng thể IgG từ sữa non bò khi được bổ sung trong chế độ ăn hàng ngày của trẻ nhỏ sẽ hiện diện ở lớp niêm mạc đường tiêu hoá, hô hấp của trẻ. Đây là yếu tố miễn dịch có khả năng tiêu diệt các mầm bệnh, củng cố hàng rào miễn dịch và phòng ngừa nhiễm khuẩn hô hấp, tiêu hóa một cách tự nhiên, từ đó giúp trẻ nhanh chóng thoát khỏi vòng xoắn “nhẹ cân - miễn dịch kém”.^[1]

2'-FL HMO: là một oligosaccharides được tìm thấy trong sữa mẹ, có nhiều vai trò với sức khỏe và miễn dịch của trẻ nhỏ. HMO có khả năng củng cố các lợi khuẩn trong đường ruột và làm tăng sự trưởng thành của các tế bào đường ruột. Vì đường tiêu hóa được ví như tuyến phòng thủ đầu tiên trong miễn dịch bẩm sinh nên việc bổ sung 2'-FL HMO sẽ giúp cải thiện đáng kể khả năng đề kháng của trẻ. Thêm vào đó, một số HMO còn có cấu trúc đặc biệt, đóng vai trò là “mồi nhử” để ngăn chặn sự liên kết của mầm bệnh vào niêm mạc biểu mô ruột, từ đó giúp trẻ giảm nguy cơ mắc một số bệnh nhiễm trùng. ^[4,5]

Chất xơ hòa tan (FOS/Inulin): là những chất xơ tự nhiên không bị tiêu hóa khi đi vào cơ thể. Tuy nhiên, tại đường tiêu hóa FOS/Inulin sẽ giúp đưa nước vào trong đường ruột, làm mềm phân, tăng nhu động ruột giúp giảm táo bón hiệu quả.^[6]

MCT: Trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ từ 2 - 5 tuổi cần được cung cấp đầy đủ chất béo để phát triển tối ưu.^[7] Tuy nhiên, làm thế thế nào để lựa chọn được nguồn chất béo tốt cho con là vấn đề khiến nhiều bố mẹ đau đầu. Với đặc tính hấp thu trực tiếp tại ruột mà không cần dịch mật và enzyme tiêu hóa, MCT được xem là một chất béo trung tính chuỗi trung bình dễ tiêu hóa, có khả năng cung cấp năng lượng nhanh cho cơ thể. Ngoài ra, MCT còn được chuyển hóa thành ketone trong gan. Các ketone này có khả năng đi qua hàng rào máu não và cung cấp năng lượng cho các tế bào của não, từ đó giúp não bộ của trẻ phát triển và hoạt động hiệu quả hơn. ^[12]

Đạm whey: Đối với trẻ suy dinh dưỡng, bé có thể bị thiếu hụt protein do chán ăn, bỏ bữa, không cung cấp đủ lượng thức ăn chứa đạm cần thiết. Việc thiếu hụt protein sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến sự phát triển của trẻ nhỏ do protein đóng vai trò quan trọng trong quá trình tăng trưởng của tế bào và cơ bắp, chuyển hóa chất dinh dưỡng, miễn dịch… ^[13] Đạm whey còn có tên gọi khác là “đạm nhanh” vì được tiêu hóa và hấp thu nhanh chóng, từ đó giúp trẻ bù đắp lượng đạm thiếu hụt và cải thiện cân nặng hiệu quả.^[8]

Lysine: là một axit amin quan trọng nhưng cơ thể không tự tạo ra được mà cần bổ sung qua chế độ ăn uống. Đây là loại axit amin giúp hỗ trợ quá trình chuyển hóa dinh dưỡng, tạo cảm giác thèm ăn cho trẻ.^[9]

ColosGain - Giúp trẻ tăng cân sau 4 tuần theo kết quả nghiên cứu từ Viện Dinh dưỡng

Nhiều bố mẹ nghĩ rằng chỉ cần ép bé ăn nhiều là đủ để bù lại lượng dưỡng chất thiếu hụt và kéo trẻ ra khỏi vòng xoắn nhẹ cân - miễn dịch kém. Tuy nhiên, quan điểm này chưa thật sự đúng. Bố mẹ không chỉ cần tập trung vào khối lượng thức ăn cung cấp cho trẻ mà còn phải quan tâm đến loại thực phẩm trẻ tiêu thụ. Đặc biệt, ở giai đoạn dưới 6 tuổi, bố mẹ cần chú ý trong quá trình lựa chọn sữa cho con vì đây là nguồn dinh dưỡng chủ yếu và cần thiết của bé.  

Bối cảnh

Hiểu được vai trò của việc tăng cân - tăng miễn dịch, hỗ trợ tiêu hóa và hấp thu trong quá trình giúp trẻ thoát khỏi vòng xoắn nhẹ cân - miễn dịch kém, VitaDairy đã phát triển thành công sản phẩm dinh dưỡng ColosGain. Sản phẩm là sự kết hợp giữa công thức dinh dưỡng đột phá cao năng lượng (đậm độ dinh dưỡng chuẩn 1.0 kcal/ml) với các dưỡng chất dễ hấp thu như MCT, đạm whey, lysine… giúp cải thiện tình trạng biếng ăn và hỗ trợ trẻ tăng cân tốt. Đặc biệt, ColosGain còn được bổ sung sữa non ColosIgG 24h - sữa non thu trong 24h đầu tiên - nhập khẩu độc quyền từ Mỹ nhằm cung cấp kháng thể IgG giúp trẻ tăng cường miễn dịch.

Để hoàn thiện đánh giá hiệu quả thực chứng của việc áp dụng khoa học dinh dưỡng trong ColosGain đối với trẻ có nguy cơ bị suy dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia đã thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học "Hiệu quả sử dụng sản phẩm dinh dưỡng ColosGain đối với tình trạng dinh dưỡng, tiêu hóa và hô hấp trên ở trẻ từ 24 - 71 tháng tuổi”.

Đối tượng

Nghiên cứu thử nghiệm ngẫu nhiên, can thiệp cộng đồng, có đối chứng được thực hiện trên 600 trẻ mẫu giáo từ 24 - 71 tháng tuổi có nguy cơ suy dinh dưỡng tại tỉnh Yên Bái với thời gian can thiệp là 3 tháng. Các trẻ tham gia nghiên cứu được chia ngẫu nhiên thành 2 nhóm: Nhóm can thiệp dùng ColosGain thay thế bữa ăn phụ 2 lần/ngày và nhóm chứng giữ nguyên chế độ ăn có bữa phụ thông thường như cũ. (nhóm chứng được sử dụng sản phẩm ColosGain sau thời gian can thiệp với số lượng bằng nhóm can thiệp để đảm bảo hỗ trợ công bằng trong toàn bộ nhóm tham gia nghiên cứu).

Sản phẩm nghiên cứu là ColosGain cao năng lượng, cung cấp ≥ 468 kcal/100g; với 90 g sản phẩm dinh dưỡng tức 2 gói tương đương (210 ml x 2 lần/ngày). ColosGain chứa 25 loại vi chất dinh dưỡng và khoáng chất cần thiết như canxi, vitamin A, vitamin D3, selen, vitamin K, acid folic…, đồng thời được bổ sung thêm các thành phần như HMO, FOS/Innulin, choline, taurin và sữa non ColosIgG 24h.

Kết quả nghiên cứu

Một số kết quả rút ra từ nghiên cứu đã cho thấy sự cải thiện đáng kể tình trạng dinh dưỡng tổng quát, biếng ăn ở nhóm trẻ được sử dụng ColosGain so với nhóm chứng; cảm nhận của bố mẹ về hiệu quả sản phẩm trên các khía cạnh dinh dưỡng và một số bệnh lý hô hấp, rối loạn tiêu hóa cũng được ghi nhận tích cực và thay đổi mức cao. Cụ thể như sau:

Hỗ trợ tăng cân hiệu quả

Sau 4 tuần, nhóm trẻ được dùng ColosGain có sự tăng trưởng về cân nặng nhiều hơn so với nhóm chứng. Tại thời điểm sau 1, 2 và 3 tháng nghiên cứu, cân nặng của trẻ nhóm sử dụng ColosGain tăng lần lượt là 0,54 kg, 0,85 kg, 1,01kg ^(*) so với nhóm chứng tăng 0,35 kg, 0,66 kg và 0,81kg. Sự khác biệt giữa nhóm can thiệp tại thời điểm sau 1, 2 và 3 tháng can thiệp ^(*) tăng cao hơn và có ý nghĩa thống kê so với nhóm chứng.

Hỗ trợ tăng chiều cao

Không chỉ hỗ trợ tăng cân, theo kết quả từ nghiên cứu khoa học của Viện Dinh dưỡng, ColosGain còn giúp trẻ tăng chiều cao hiệu quả. Theo nghiên cứu, nhóm trẻ sử dụng ColosGain tăng chiều cao thêm 1,73cm sau 3 tháng, nhóm chứng tăng 1,61cm, sự khác biệt có ý nghĩa (p<0,001). 

Giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng và nguy cơ suy dinh dưỡng thể nhẹ cân và gầy còm ở trẻ mầm non

Tỷ lệ suy dinh dưỡng thể nhẹ cân ở trẻ nhóm uống ColosGain giảm từ 31,5% ở giai đoạn trước can thiệp xuống lần lượt 23,2%; 20,1% và 21,8% sau 1, 2 và 3 tháng can thiệp. Tỷ lệ suy dinh dưỡng thể gầy còm ở nhóm chứng giảm ít hơn từ 13,8% ở giai đoạn trước can thiệp xuống lần lượt 7,4%; 4,7% và 5,7% sau các mốc thời gian này, sự khác biệt có ý nghĩa (p<0,001).

Ghi nhận kết quả trên cho thấy hiệu quả của sản phẩm ColosGain trong việc cải thiện giảm tỷ lệ trẻ có nguy cơ suy dinh dưỡng và suy dinh dưỡng thể nhẹ cân cũng như gầy còm.

Cải thiện tình trạng biếng ăn ở trẻ mẫu giáo

ColosGain còn có thể giúp giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng cũng như nguy cơ suy dinh dưỡng cả thể nhẹ cân và gầy còm nhờ cải thiện tình trạng biếng ăn ở trẻ. Trong thời gian 3 tháng theo dõi, nhóm trẻ có bổ sung ColosGain có sự cải thiện khả năng ăn uống, bao gồm giảm tỷ lệ bỏ thừa thức ăn vào bữa chính và giảm tỷ lệ không ăn hết nửa số thức ăn mỗi bữa. Tỷ lệ trẻ biếng ăn ở nhóm can thiệp cũng giảm đến 36%.

Giảm tần suất gặp phải các vấn đề hô hấp, tiêu hóa

Bên cạnh khả năng cải thiện tình trạng dinh dưỡng, ColosGain còn cho thấy khả năng hỗ trợ miễn dịch hiệu quả. Sau 3 tháng, nhóm bổ sung ColosGain có tỷ lệ nhiễm khuẩn hô hấp thấp hơn so với nhóm chứng. So với các giai đoạn trước khi bổ sung ColosGain, tần suất mắc các vấn đề về nhiễm khuẩn tiêu hóa, nhiễm khuẩn hô hấp ở nhóm trẻ này như: tiêu chảy, sốt, ho, sổ mũi và viêm họng … cũng được ghi nhận là giảm đáng kể.

Gia tăng tỷ lệ bố mẹ cảm nhận thấy con tăng cân, ăn uống ngon miệng trong 1 tháng:

Theo kết quả nghiên cứu, 76% bố mẹ của trẻ ở nhóm bổ sung ColosGain ghi nhận thấy con mình tăng cân hiệu quả hơn sau 4 tuần; 79% bố mẹ nhận thấy trẻ ăn uống ngon miệng hơn sau 1 tháng.

Thông qua kết quả của nghiên cứu, ColosGain với công thức dinh dưỡng đột phá năng lượng cao, bổ sung sữa non ColosIgG 24h độc quyền từ Mỹ, 2’FL - HMO, MCT, đạm whey và hệ vitamin, khoáng chất đa dạng được chững minh mang đến cho trẻ nhiều lợi ích về sức khỏe. Việc uống sữa đều đặn sẽ giúp trẻ cải thiện cân nặng, tăng cường miễn dịch, giúp trẻ dễ tiêu hóa và hấp thu tốt, từ đó nhanh chóng thoát khỏi “vòng xoắn nhẹ cân - miễn dịch kém” và khỏe mạnh, cao lớn, thông minh. 

Các tác giả thuộc Viện Dinh dưỡng khuyến nghị trẻ từ 24 - 71 tháng tuổi có nguy cơ và suy dinh dưỡng gầy còm nên sử dụng 2 ly (tức 90g) sản phẩm dinh dưỡng ColosGain hàng ngày trong thời gian ít nhất 3 tháng để giúp cải thiện cân nặng, các chỉ số dinh dưỡng (Zscore cân nặng theo tuổi, cân nặng theo chiều cao); giảm triệu chứng biếng ăn, tình trạng biếng ăn và triệu chứng nhiễm khuẩn hô hấp.

Nguồn tham khảo

1. Potential Benefits of Bovine Colostrum in Pediatric Nutrition and Health https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8402036/
2. Review Paper Growth Factors and Antimicrobial Factors of Bovine Colostrum, https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0958694697000228
3. Change Of Nutrient And Bioactive Components In Bovine Colostrum After Spray Drying, https://vjol.info.vn/index.php/jst/article/download/18024/15941/
4. The Role of Two Human Milk Oligosaccharides, 2′-Fucosyllactose and Lacto-N-Neotetraose, in Infant Nutrition https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6629589/
5. Human Milk Oligosaccharides: 2′-Fucosyllactose (2′-FL) and Lacto-N-Neotetraose (LNnT) in Infant Formula https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6164445/
6. Chất xơ inulin, fos, gos: Có lợi gì cho sức khỏe con người ? https://bvndtp.org.vn/chat-xo-inulin-fos-gos-co-lo%CC%A3i-gi-cho-suc-kho%CC%89e-con-nguoi/
7. The Effect of MCT Oil Supplement in Very Low Birth Weight Infants, with Evaluation by the 13C-Labeled MCT Breath Test https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1442-200X.1988.tb01581.x
8. Đạm thế nào là hợp lý cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ https://benhviennhitrunguong.gov.vn/dam-the-nao-la-hop-ly-cho-tre-so-sinh-va-tre-nho.html
9. What are the health benefits of lysine? https://www.medicalnewstoday.com/articles/324019
10. Vitamins and minerals that boost metabolism The 5 best vitamins to boost metabolism (medicalnewstoday.com)
11. The 11 Best Foods to Boost Your Metabolism The 11 Best Foods to Boost Your Metabolism (healthline.com)
12. 7 Science-Based Benefits of MCT Oil https://www.healthline.com/nutrition/mct-oil-benefits#TOC_TITLE_HDR_3
13. Protein for Kids – Benefits, Requirement & Foods https://parenting.firstcry.com/articles/protein-for-kids/

Dược sĩ Dương Phương Quỳnh